Giek & onderlijkstrekker

Sinds de klassenvoorschriften van 2006 is het toegestaan de giek tot 4 cm langer te maken (max. 2590 i.p.v. 2550 mm) en een zwarte band te voeren welke de maximale onderlijklengte van het grootzeil aangeeft. Dit is gedaan om gemakkelijker een onderlijkstrekker te kunnen maken. Dat is allemaal natuurlijk prachtig bedacht maar hoe maak je nou zoiets....

Ik hoop dat ik met dit verhaal één en ander kan verduidelijken. In dit verhaal staan niet de exacte afmetingen (de genoemde maten zijn indicatief en dienen tijdens het werk gecontroleerd te worden!). Maar met de beschrijving en de foto's moet je er wel uit kunnen komen.

Let verder ook op de in de klassenvoorschriften genoemde maten voor de giek!

Allereerst moet er natuurlijk een giek zijn of gemaakt worden... Laat ik er voor het gemak van uitgaan dat we vanaf nul moeten beginnen, de nieuwe giek zal immers langer zijn.

Giek maken

Ik heb dit gedaan door uit lagen twee delen, als het ware een SB en een BB helft, met een hoogte van maximaal 75 mm en een dikte van 25 mm elk te lijmen. Dit kan gewoon van "bouwmarkt" vurenhout. Hierbij moet je wel opletten dat het hout geen grote knoesten of andere defecten heeft en het niet heel erg krom is getrokken. Het lijmen kan met een PU bruislijm, Recosinol of epoxy. Zelf heb ik voor de giek tot nu toe alleen PU of Recosinol lijm toegepast. 
Als je gaat lamineren zorg dan voor enige overmaat zodat je na het schaven van de delen de gewenste afmetingen overhoud.

Na het op maat schaven van beide helften kan in elke helft een halve zeilgroef worden gefreesd. Deze helften kunnen vervolgens op elkaar gelijmd worden zodat een rechthoekige giek met zeilgroef ontstaat. Om aan de klasse voorschriften ten aanzien van de giekdoorsnede te voldoen moeten de hoeken van giek nu alleen nog afgerond worden met een minimale straal van 10 mm. Dit kan worden geschaafd of gefreesd.

Onderlijkstrekker/ Schoothoek beslag

Een goed werkend systeem voor de onderlijkverstelling kan worden gemaakt van een stuk messing mastrail en een metalen leuver. Dit heb ik voor het eerst voor, proefkonijn, V1113 gemaakt. Toen dit erg goed bleek te werken is dit ook voor de V419 toegepast.

Om de Rail in de giek te kunnen plaatsen moet er een "kamer" in het uiteinde van de giek, achterste ca. 15 cm, worden gefreesd. Deze kamer moet zo breed zijn dat de rail er mooi in past en zo diep, dat als het grootzeil met een harp op de leuver gezet wordt, dit qua hoogte mooi past op de schoothoek van het zeil. Ook moet een groef in het uiteinde voor het eindbeslag worden gemaakt, deze is ca. 2,5 cm diep. Voor de lengte van de rail volstaat ca. 12 cm, dit geeft een verstellengte van bijna 10 cm. De rail kan met een 3 á 4  M5 bouten in de giek worden bevestigd. Door met een grote speedboor het onderste deel van de gaten op te boren kunnen carrosserie ring en borgmoer goed worden verzonken. Dit is wel zo prettig voor het achterdek!

Uit twee stukken aluminium hoeklijn 20x20x2 mm (dit kun je gewoon bij de bouwmarkt halen), elk ca. 7,5 cm lang, kan het eindbeslag gemaakt worden. Zie de foto's voor het model. Met twee M4 boutjes kunnen de 16 mm Harken Micro schijfjes geplaatst worden tussen de hoeklijnen. Hart op hart, maat is dan ca. 60 mm afhankelijk van de giekhoogte. Zaag de hoeklijn en giek zodanig dat het beslag  mooi op de achterkant van de giek past, niet boven de giek uitsteekt en de lengte van de giek achter het grootzeil zo klein mogelijk is anders kan de spi-schoot hier gemakkelijk op blijven hangen.

Als het beslag klaar is kan dit met een aantal schroeven op de achterkant van de giek worden gemonteerd.

Tip: plaats eerst de leuver compleet met harp!

Nogmaals het eindbeslag

Aan de leuver of de schoothoek kan nu een lijntje worden bevestigd dat over de twee schijfjes en daarna langs de onderzijde van de giek loopt. Hier kun je dan met bijvoorbeeld een 4:1 talie het onderlijk mee trimmen. Ik heb deze talie aan het halstalie oog op mijn giekbeslag bevestigd en de klem op een beugel aan de onderkant van de giek gemonteerd. Dan kun je er van alle kanten altijd goed bij. Door achter de klem ongeveer ter hoogte van het aangrijpingspunt van de neerhaler nog een katrolletje op een beugel te plaatsen kun je bovendien de onderlijkstrekker altijd door de klem aantrekken.

De beugel onder de klem kun je bijvoorbeeld van Aluminium of RVS maken.

Het gemonteerde eindbeslag

Bevestiging van Schoot en neerhaler

Je kunt hiervoor allerhande RVS beugels kopen bij de watersport winkel maar ik heb bij mijn vorige giek deze al eens stuk getrokken en heb toen een noodreparatie gedaan die me eigenlijk heel goed is bevallen...

Voor de bevestiging van giek en neerhouder kun je gaten in je giek boren, hoogte net onder de zeilgroef en deze met een verzinkboortje van een schuine kant voorzien. Als je hierdoor, met een stukje dynema, een lus maakt kan hier prima de schoot of neerhaler aan worden gemonteerd.

Lummelbeslag

Hiervoor is allerhande beslag te koop. Ik zal er hier niet op in gaan hoe dit gemonteerd moet worden omdat dit per type kan verschillen. Wel ben ik voorstander van het doorbouten van dit beslag omdat er, door met name de neerhaler, veel kracht op kan komen te staan. Bij ouder beslag moet de bevestiging soms in de giek worden ingelaten. De giek is hierdoor wel wat kwetsbaarder voor splijten. Als je kunt kiezen is een beslag wat tegen de zijkant van de giek past en niet ingelaten hoeft te worden verreweg het beste.

Foto lummelbeslag, talie met klem en extra blokje voor onderlijk verstelling onder de giek (N.B. extra klemmetje met rode lijntje aan zijkant giek kan worden gebruikt voor cunningham hole of inhaul) Ook is op de foto neerhaler bevestiging door middel van een blauw dyna-one lijntje zichtbaar.

Let er bij het monteren van het lummelbeslag op dat de totale lengte van de giek en de uiterste maat naar de zwarte band vanaf de achterzijde van de mast, dus inclusief de mastrail, gemeten worden!

N.B. de klassenvoorschriften van versie maart 2009 schrijven tevens een stopper voor. Deze kan eenvoudig worden gemaakt door een (laag) beugeltje of RVS plaatje over de bovenzijde van de giek te schroeven zodat het strekken van het grootzeil gelimiteerd wordt. Deze is op de foto's (2008) nog niet aangebracht!

Giekdoorsneden volgens klassenvoorschrift. Let op de afrondingsstraal. Deze dient tenminste 10 mm te zijn.

 

Anne Halma

V419